Management 3.0 skupia się na budowaniu zaangażowania i motywacji pracowników, zwiększaniu efektywności pracy zespołowej, rozwijaniu umiejętności liderów oraz wprowadzaniu innowacji do organizacji. W ramach tego podejścia stosuje się różne narzędzia i techniki, takie jak podejście agile, design thinking, mentoring czy szkolenia wewnętrzne.

Twórcą koncepcji Managementu 3.0 jest Jurgen Appelo (2010 r.), aby ją dobrze zrozumieć, należy wrócić do podstawowych założeń metodyki stworzonej na zwinnym zarządzaniu zwanym Agile. Według tej filozofii należy tworzyć projekty wokół zmotywowanych osób, dać im przestrzeń i wsparcie, którego potrzebują, a także obdarzyć zaufaniem, że wykonają swoją pracę. Podobnym podejściem cechuje się Management 3.0, przekazując odpowiedzialność za zarządzanie organizacją na wszystkich pracowników. 

Zanim powstał Management 3.0

Brzmi prosto? Niestety, wdrożenie tego bywa wyzwaniem. Często wątpliwości dotyczą tego, co można zrobić z kadrą kierowniczą. Czy powinni zachować swoje role? Jakie zadania powinni realizować w organizacji? Aby zrozumieć wymagania stawiane managerom, spójrzmy na modele Managementu 1.0 i 2.0.

Jurgen Appelo porównuje zarządzanie w modelu 1.0 do działalności maszyny, w której pracownicy, niczym jej elementy, wykonują zadania w precyzyjnie określony sposób, a wyniki przedstawiane są w liczbach, bez uwzględnienia innych czynników np. zaangażowania pracownika odpowiedzialnego za rezultaty. Jeśli wydajność któregoś z pracowników maleje, wymienia się go, podobnie jak wymienia się niedziałający element maszyny.

Jest sposób nazywany zarządzaniem naukowym, oparty na stylu nakazowo-kontrolnym (ang. command and control). Jego pomysłodawcą i propagatorem był Frederick W. Taylor, a szczyt popularności tego modelu zarządzania przypada na początki XX w. Chociaż od tamtych czasów minęło wiele lat, to dziś wciąż można spotkać organizacje zarządzane w ten sposób, wspomniany Appelo opisywał ten proceder jako: doing things wrong.

Archaiczny styl zarządzania sprawił, że pojawił się Management 2.0. Jego celem było zapewnienie większej swobody, wyjście naprzeciw oczekiwaniom pracowników o większej kreatywności w działaniu. Menadżerowie i kierownicy zauważyli, że osoby zatrudnione efektywniej realizują swoje zadania, gdy mają wystarczająco dużo swobody w działaniu. W Management 2.0 wdrożono zatem szereg rozwiązań, które miały temu służyć: servant leadership (przywództwo służebne), programy coachingowe, budujące motywację i zaangażowanie różnorakie benefity pozapłacowe.

Wyżej wymienione elementy są ważne dla pracownika, ale wciąż pozostaje do rozwiązania kwestia hierarchiczności i odpowiedzialności za zarządzanie.

Jurgen Appelo określa to doing the right thing wrong. Jak więc robić rzeczy dobrze? 

Na czym polega Management 3.0?

Najlepiej wdrożyć Management 3.0, w którym odpowiedzialność za zarządzanie jest dzielona między wszystkich pracowników, nie tylko przełożonych i kadry kierownicze.

Jurgen Appelo i tym razem wykorzystuje analogię i porównuje Management 3.0 do funkcjonowania miasta, w którym cała społeczność jest odpowiedzialna za jego sprawne działanie i to jak ono wygląda. Zaś niewielka grupa osób jest odpowiedzialna za nadzór nad miastem i przyglądanie się mu z szerszej perspektywy. W Managemencie 3.0 menadżerowie są jak ogrodnicy, których obowiązkiem jest stymulować organizację do wzrostu i poprawiać efektywność prowadzonych działań  (czasem trzeba przyciąć stare pędy, by odsłonić nowe i pozwolić im owocować).

Management 3.0 to zatem coś więcej niż kolejna metodyka zarządzania organizacją, to podejście do kierowania zasobami z określonym zestawem praktyk, wyposażone w ciekawe narzędzia.

Poznaj Marty the Management Monster

Managament 3.0 składa się z sześciu filarów stanowiących fundament tegi stylu zarządzania. Jurgen Appelo przedstawił to w zabawnej, graficznej formie Monstera Marty.

  1. Motywuj ludzi
  2. Uprawomocnij zespoły
  3. Dopasuj ograniczenia
  4. Rozwijaj kompetencje
  5. Rozwijaj strukturę
  6. Usprawniaj wszystko

Zwinność nie powinna być zarezerwowana tylko dla zespołów IT, przemiana powinna dotknąć całej organizacji. Coraz częściej możemy to zresztą obserwować w wielu przedsiębiorstwach. Katalizatorem zmian w stylach zarządzania była między innymi pandemia, gdzie spora część firm wdrażała usprawnienia w bardzo krótkim czasie. Udowadniając tym samym, że coś, co dotąd wydawało się niemożliwe, można wdrożyć w kilka tygodni. Co więcej, kadra kierownicza i menadżerowie intuicyjnie wdrażali praktyki związane z Managementem 3.0, co pozwalało im utrzymać motywacje i zaangażowanie pracowników na właściwym poziomie.

Zasady Managementu 3.0

  1. Motywuj ludzi – zadaniem menadżera jest dbanie o zaangażowanie i motywacje pracowników. Aby robić to skutecznie, powinien znać swoich podwładnych na tyle, aby rozpoznać, co ich motywuje oraz potrafić wdrożyć te elementy do systemów
  2. Uprawomocnij zespoły – jeśli zespoły mają pracować samodzielnie, to musi im zostać przekazana odpowiedzialność do podejmowania decyzji. Tylko wówczas pracownicy będą mogli właściwie się samoorganizować. Wymaga to zaufania z obu stron, że podjęte decyzje nie zostaną skrytykowane, jeśli będą inne niż wizja przełożonych.
  3. Dopasuj ograniczenia – przełożony powinien pamiętać, że samoorganizacja może przynieść dość nieoczekiwane rozwiązania, dlatego też należy pamiętać o pielęgnowaniu wartości organizacyjnych i jasno zdefiniowanych celach.
  4. Rozwijaj kompetencje – ważnym zadaniem kierownika zespołu jest pielęgnowanie i rozwijanie kompetencji jego członków. To od mądrego kształtowania warsztatu zależy przyszły sukces wielu projektów.
  5. Rozwijaj strukturę – równie istotna jest kultura komunikacji w firmie, to cichy, ale duży problem wielu przedsiębiorstw. Do zadań menadżera należy dbanie o struktury komunikacyjne i swobodny przepływ komunikacji.
  6. Usprawniaj wszystko – menadżer kierujący się regułami Managementu 3.0 pozwala ludziom próbować nowych rzeczy. Z takiego eksperymentalnego podejścia może powstać coś innego, niż zakładano. Ponadto podczas zwinnego prowadzenia projektu, zmieniające się okoliczności wymuszają pewne zmiany. Osoba kierująca zespołem musi być uważnym obserwatorem i nie bać się wprowadzać usprawnień i zmian, tak gdzie to możliwe i uzasadnione.

Skoro znamy już sześć perspektyw Managementu 3.0, to jak wprowadzić je w życie? Pomogą nam w tym narzędzia opracowane przez Jurgena Appelo, o których napiszemy kolejnym artykule.

Artykuł powstał na podstawie książki Jurgena Appelo Zarządzanie 3.0. Kierowanie zespołami z wykorzystaniem metodyk Agile oraz materiałów własnych Management 3.0